Phật Học Vấn Đạo - làm thế nào để tuổi càng lớn cuộc tu càng dài và ở cuối quãng đường đó với cái nhìn về chính mình, mình cảm thấy nhẹ nhàng?

Hỏi:  ở trong một cuộc sống chúng ta làm thế nào để tuổi càng lớn cuộc tu càng dài và ở cuối quãng đường đó với cái nhìn về chính mình, mình cảm thấy nhẹ nhàng, cảm thấy thênh thang hơn là cảm thấy nặng nề, cảm thấy bị đóng trụ, đóng cột , bị ram rịt với những quan niệm về ngã chấp, với những cái quan niệm về mình là ai, tại sao mình phải được đối xử thế này , mình phải được tôn trọng như thế kia.  

(Câu thảo luận trong lớp Diệu Pháp, Minh Hạnh chuyển biên)

TT Tuệ Siêu trả lời :  Đây là vấn đề lớn và rất thực dụng trong đời sống tu tập. Thực ra thì bản thân của chúng tôi cũng gặp nhiều cạm bẫy hết sức lớn lao như vậy và cũng khó khăn lắm, nhưng ở đây, nói chung chung nếu chúng ta là ngừơi trí và là một vị tu tập theo hạnh nguyện của một vị Bồ Tát với sự mong cầu giải thoát khỏi luân hồi trong tương lai thì trong trừơng hợp này không phải là vấn đề nan giải khi chúng ta gặp cái danh và cái lợi hay là quyền chức nó đến, khó thì cũng không khó nhưng dể cũng không phải là dễ, chỉ có điều là chúng ta có được bản lãnh trong sự tu tập hay không thì điều đó chúng ta mới cần sét lại. Chúng tôi chỉ có gợi ý một điều kinh nghiệm về bản thân của chúng tôi khi làm việc Phật Pháp, những lúc chúng tôi đứng lớp dạy, chúng tôi cũng thừa nhận một điều là khi đứng lớp dạy cho Chư Tăng hay là lên pháp toà để thuyết pháp cho Phật tử hoặc là chúng tôi ngồi soạn kinh sách những lúc đó cả Chư Tăng và Phật tử những người họ có sự quí kính sự ái mộ có sự tán dương được khen ngợi thì bản thân của chúng tôi cũng rộn lên một sự hân hoan như là một sự bù đắp cho cái nỗi mệt nhọc.

         Thành thật mà nói thì tâm phàm chúng ta mà, những lúc đó chúng tôi cũng có một cái gì đó khởi lên  niệm tự hào, nếu nói một cách chính xác tức là cái tâm ngã mạn cũng có chứ không phải là không có, và những lúc chúng tôi gặp phải những trở ngại như bị ngừơi khác chê hoặc là những công việc thất bại chúng tôi cũng cảm thấy đau khổ cũng có một  cái gì đó tụ ái, điều này thì không thế nào thoát được, nhưng mà ở đây, có một điểu chúng tôi cũng xin đựơc san  sẻ với quí vị là sau đó thì chúng tôi lại thể hiện đựơc cách sống của riêng mình.

          Câu hỏi là làm như thế nào để cho chúng ta càng tu càng về già chúng ta cảm thấy nhẹ nhàng và không có nặng nề bởi trách nhiệm hay những danh lợi nó đi đến, quả thật như vậy nếu chúng ta không khéo thì chúng ta càng cao danh vọng càng dày gian nan, và những lúc chúng ta càng có quyền chức thì chúng ta càng cảm thấy sợ hãi, hốt hoảng sợ khi mà quyền chức bị mất đi , vượt khỏi tầm tay thì lúc bấy giờ mình sẽ phải như thế nào , sẽ đau khổ lắm, nhìn mặt thiên hạ mình cũng khó nhìn. 

Thì ở đây, trong trường hợp đó chúng tôi lại có cảm nghĩ khác, thì thôi bây giờ đang trong lúc thực hành những trách nhiệm , những phận sự để san sẻ lợi lạc cho chúng sanh lúc bấy giờ chúng ta nghĩ ngược lại rằng :không cần, không cần biết là còn hay mất lợi danh, ngừơi ta còn ái mộ mình hay không còn ái mộ mình mà chỉ biết một điều rằng mình đang đào tạo trí tuệ Ba La Mật một tri kiến để trong tương lai mình sẽ thành tựu được quả vị A La Hán với trí tuệ phân tích.  Chúng tôi có cái tâm nguyện như vậy, cho nên những lúc soạn kinh sách chúng tôi không cần biết là cuốn sách này soạn ra ngừơi ta có tán thành hay không, ngừơi ta có hưởng ứng hay không, mình có phát hành những cuốn sách này nhiều hay không chúng tôi lại không nghĩ như vậy, chúng tôi chỉ nghĩ rằng trong lúc đầu tư trí tuệ và thời gian để nghiên cứu và chúng tôi viết hay là chúng tôi dịch ra những cuốn sách thì chúng tôi nghĩ rằng những lúc đó thì chúng tôi đang đào tạo cái trí tuệ Ba La Mật.

        Khi chúng tôi làm đựơc những công đức các phước báu đó, thí dụ như vừa dạy cho Chư Tăng mà trong khi đó chúng tôi phải đi hoằng pháp chỗ này chỗ kia để tìm kiếm để có được phát sanh những lợi lộc đem về cung cấp nuôi dưỡng cho Chư Tăng, để cho Chư Tăng khỏi bận rộn trong việc nuôi sống , chúng tôi hy sinh cái điều đó chúng tôi không nghĩ rằng Chư Tăng sẽ khen thưởng hay là sẽ đáp lại bằng một cái gì khác, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi đang tạo, đang củng cố thiện nghiệp Ba La Mật của mình chúng tôi nghĩ như vậy thôi. Qủa thật vậy, khi chúng tôi đã có một tiêu chuẩn như thế đó rồi thì từ đó về sau chúng tôi cảm thấy nhẹ nhàng, nghĩa là mổi khi có danh có lợi mổi khi có được người ta áp đặc cho mình vào một cái quyền thế một cái cương vị nào đó thì tự nhiên chúng tôi cảm thấy cái này không phải nhằm mục đích của mình, do vây cho nên chúng tôi cảm thấy nhẹ nhàng, và đó chỉ là kinh nghiệm của bản thân chúng tôi thôi. 

Thì ở đây, mỗi chúng ta đều có thể tự tạo cho mình một sắc thái một tư tưởng tu tập để tự mình làm cho mình nhẹ nhàng , thì trong trường hợp đó chúng tôi chỉ xin có một vài ý kiến nho nhỏ thiển cận để góp ý trong cái câu hỏi này.