Mỗi Ngày Trầm Tư Sanh Tử

Thí dụ thế nào là già chết, cái gì thuộc về chúng sanh này hay chúng sanh khác, thuộc bộ loại chúng sanh này hay bộ loại chúng sanh khác, người, thú, Chư Thiên  đều bị già, yếu, suy nhược, răng rụng, tóc bạc, da nhăn, tuổi thọ đồi bại, các căn chín muồi, đây gọi là già. Con người, chúng ta thấy những dấu hiệu rất dễ dàng, tóc bạc, da nhăn, tuổi thọ gần tới thời kỳ lụi bại và các căn chín mùi, các căn chín mùi tức là không còn tươi trẻ nữa, mắt lòa tai điếc, mũi không còn tinh tế giống như hồi xưa nữa khi ngửi mùi v.v... thì cái đó chúng ta gọi là các căn chín mùi, gọi là già, rồi sau đó dẫn đến sự hoại diệt rồi chết. Định nghĩa già chết như vậy. Rồi khi hỏi cái gì làm cho già chết tập khởi? là do sanh, do sanh nên có già chết. Khi chúng ta tạo ra một sản phẩm gì thì tự cái chuyện mình tạo ra đã mang quyết định về tuổi thọ của nó: Cái xe chạy một trăm ngàn miles nếu quá một trăm ngàn miles thì nó trục trặc tại vì nó đã được chế ra như vậy. Cái loại trái cây đó mình trồng xuống thì ngay từ lúc mình trồng xuống nó đã cho biết là cây đó có thể hưởng được bao nhiêu năm thì gọi là cây lão, nó có quyết định ngay từ đầu.

TT Giác Đẳng - Tuệ Giác và Duyên Khởi - Minh Hạnh chuyển biên