Chuyện Xưa Tích Cũ - Kép Hứa Văn hát bội

KÉP HỨA VĂN HÁT BỘI
Sơn Nam & Tô Nguyệt Đình

Hồi quan Thượng Quốc Công Lê Văn Duyệt ngồi trấn Gia Định, đất Sài Gòn hưởng an lạc thái bình. Quan Thượng nổi danh là nghiêm khắc, có quyền tiền trảm hậu tấu. Ngài thích vui, xem người đấu cọp, xem đá gà và nhất là xem hát bội. Ngài lập gánh hát riêng cất rạp riêng. Khi hát, thường thường là ngài cầm chầu. Đêm nọ, diễn tuồng Võ Thành Lân, kép Hứa Văn thủ vai chánh, vai một trung thần bị bọn phản nghịch rượt chạy. Con ngựa ô chạy tới bờ biển không phương qua được. Kép Hứa Văn hát nam rằng: Ô mã qua miền hải ngạn, Công (của) Tiên Hoàng tỏ rạng dường non … Bỗng đâu, có con cá lý ngư nổi lên rước. Kép bèn lên ngồi trên lưng cá mà hát rằng: Vởn vơ cá lội như cờ … ho … Quan Thượng Cộng giận lắm, cho rằng kép Hứa Văn hát trật nên gõ mạnh vào thành trống một tiếng “cắc.” Cá làm sao biết ho được? Kép Hứa Văn hoảng hồn, biết rằng mình hát lỡ lời, không khéo lát nữa bị đánh đòn. Kép bèn giữ gương mặt trầm tĩnh, hát tiếng: Ho …(vì) tưởng đâu ô mã, ai dè lý ngư … Quan Thượng chầu liên tiếp ba bốn tiếng trống để khen tài của Hứa Văn. Ngài cười lớn: -Hay quá! Tha tội, tha tội. Ngày nay, lăng quan Thượng Công ở Bà Chiểu (Gia Định) có bàn thờ kép Hứa Văn. Âu cũng là xứng đáng với tài danh bất hủ của người nghệ sĩ tiền bối này!