Chuyện Xưa Tích Cũ -Cua, rùa, cá đuối

CUA, RÙA, CÁ ĐUỐI
Sơn Nam & Tô Nguyệt Đình

Một gã nhà quê ra tỉnh trở về làng, nghe nhiều người bảo nhau con cua ăn rất ngon, có tám que hai càng thường bò ngang, gã liền hối thúc chị vợ mau mau ra chợ mua cua về cho gã ăn. Chị vợ này cũng không biết con cua như thế nào, nên khi lơn tơn ra chợ nhìn thấy con sam cũng có que, có mu tưởng là cua, mừng rỡ mua về. Anh cho là không phải con cua mà là con rùa, bảo chị khờ khạo, hai đàng cãi lẫy to tiếng, không ai nhịn ai, mới thưa tới làng nhờ xã trưởng phân xử. Vị xã trưởng cũng không rõ con cua ra sao, thấy con sam có cái đuôi dài, nên bảo là cá đuối, xử hai đàng đều thất. Gã nhà quê ấm ức liền kiện lên quan huyện, nhờ phân xử minh bạch. Quan huyện truyền đòi nội vụ tới công môn, và bảo đem tang vật cho ngài coi. Khốn nỗi ngài cũng không biết rõ con cua, nên phê thị như vầy: Con mua cua đã chẳng xong, Thằng nói rùa lại càng thêm dối. Thằng cha xã xử con cá đuối, Ấy là ba đàng giải quấy cả ba. Hễ con dại thì có mẹ cha, Dân dại cậy cùng quan trưởng. Để ông phê minh chỉ thượng, Cho khỏi sự hoài nghi. Cua, rùa, cá đuối giai phi, Ờ, ờ, đem ông coi lại. -Ấy chỉ thị là con bò cạp nước, Đời sau có người phê rằng: Quê sau quê rít quê rang, Quê trọn cả làng, ông xã, quan huyện cũng quê.