Chuyện Xưa Tích Cũ - Bãi ông Nam ở Cà Mau

BÃI ÔNG NAM Ở CÀ MAU Tác giả: Sơn Nam & Tô Nguyệt Đình

Ở gần mũi Cà Mau có một bãi bùn gọi là bãi ông Nam. Tại vàm sông Ông Đốc còn ngôi miễu cổ kêu là miếu ông Nam. Ông Nam là ai? Đó là biệt danh mà đồng bào miền biển dùng để ám chỉ loại cá ông (cá voi). Xưa kia, lúc tẩu quốc, vua Gia Long đã một lần gặp giông tố ngoài biển khơi, thuyền rồng sắp chìm nhưng nhờ con cá ông chạy đến đỡ chiếc thuyền nọ trên lưng rồi đưa vào bãi. Được thoát chết, vua Gia Long phong cho cá ông chức Nam Hải Đại Tướng Quân, tức là ông đại tướng ở biển Nam Hải. Riêng về miếu ông Nam ở vàm sông Ông Đốc đồng bào hãy còn truyền tụng câu chuyện cổ tích sau đây: Xưa kia, Long vương giao phó con cá ông nọ gìn giữ vùng vịnh Xiêm La, sẵn sằng cứu vớt các thuyền sắp bị chìm vì giông tố. Nhưng ông Nam sau khi lãnh trách nhiệm cứ yên trí rằng mùa ấy sóng gió yên tĩnh. Hôm ấy, ông bảo: -Lúc rảnh rang, ta dại gì mà không đi ngao du vòng quanh mũi Cà Mau cho biết đó đây. Thế là ông Nam đi lần lần đến phía biển Bạc Liêu, Sóc Trăng. Nhưng bỗng nhiên, phía vàm sông Ông Đốc trời lại nổi giông tố, thuyền của dân đánh lưới vào bờ không kịp sắp đắm. Ông Nam vô cùng hốt hoảng vì đã bỏ bê phận sự, đi quá xa. Nếu về vòng quanh theo mũi Cà Mau thì đường dài bằng đôi ba trăm cây số. Rốt cuộc ông Nam bèn cương quyết: -Ta phải theo vàm sông trở vào đất liền mà đi tắt, họa chăng … Chập sau, ông Nam đến cửa Bồ Đề, vào ngọn sông để tìm cách chạy ra sông Ông Đốc. Nhưng thân xác ông quá to, sông rạch chật hẹp, khiến ông đuối sức vì lắm lúc phải bò trườn lên bờ. Sau rốt, ông về đến vàm sông Ông Đốc, tuy cứu không kịp các thuyền đánh lưới, nhưng kịp thời chịu tội với Long vương. Người đời sau, nhớ sự hy sinh của ông Nam nên lập miếu thờ. Có người bảo rằng ít lâu, sau trận giông ấy, ông phải chết vì bị sẩy thai.