Chuyện Xưa Tích Cũ - Mẹ gà con vịt

MẸ GÀ CON VỊT
Sơn Nam & Tô Nguyệt Đình
Thuở xưa mặt trời ở gần loài người lắm, người ta có thể nhìn thấy mặt trời chỉ cao bằng ngọn cây me, cây khế. Thường ngày, loài người giặt quần áo, mên chiếu đem phơi trước ánh mặt trời. Vì nếp sống quá ngây ngô bừa bãi, nên bạ cái gì người ta cũng đem phơi trước ánh nắng, cho đến những xác thối, những đống phân người ta không nghĩ đến sự che giấu, cứ tung bừa ra trước mặt trời. Ngọc Hoàng thấy loài người ăn ở bê bối như vậy, lại sợ một ngày kia mặt trời bị nhiễm độc, nên đưa tay kéo mặt trời lên cao, xa hẳn thế gian đến một trăm năm mươi triệu cây số. Địa cầu bỗng trở nên tối tăm u ám, hai người đứng gần nhau cũng không trông thấy mặt nhau. Như vậy làm sao mần ăn sinh sống. Đói khát, và sợ ma quỷ hiện hình nên loài người kêu khóc inh tai. 

Cả đến loài vật cùng bị dồn vào trong đêm thẳm, không còn đường để kiếm mối. Đói khổ quá loài chim kêu nhau chíu chít, muôn loài thú gầm thét vang rừng. Trong bóng tối muôn ngàn tiếng hỗn độn vang ra vừa ghê rợn, vừa buồn thảm, cả địa cầu không còn phân biệt được ngày đêm nữa. 

Lúc bấy giờ, có con gà trống, gặp con vịt mái và con chim xanh, mới than rằng: -Nguy đến nơi rồi các bạn ơi, mặt trời buồn giận loài người và muôn thú nên bỏ đi mất rồi, nếu kéo dài cảnh này mãi thì chẳng bao lâu dòng họ chúng ta chết sạch. 

Con vịt mái cũng thở dài: -Biết mặt trời ở đâu mà tìm bây giờ? 

Gà trống phụ họa: -Giá biết mặt trời ở đâu chúng ta thử kêu xin may ra mặt trời biết thương xót chúng ta mà ban cho chút ánh sáng. 

Con chim xanh liền nói: -Tôi nghe ông bà tôi nói rằng trước kia thường thấy mặt trời ở ngoài biển Đông, nếu muốn tìm nên thử ra đó mà tìm. 

Gà trống xét lại tài sức mình, rồi thất vọng nói: -Đường ra biển Đông thật là khó khăn, cái thân tôi lội còn chưa được làm sao lội biển. 

Vịt mái nghe nói khoái ý cả cười: -Cái tài bơi lội của tôi thì ai hơn được, nhưng nếu tôi đưa anh ra tới biển Đông thì anh phải hứa rằng, từ đây về sau mọi công việc nặng nhọc trong gia đình tôi anh phải gánh chịu, anh có thuận không? 

Gà trống cần ánh sáng để kiếm ăn nên ưng thuận liền. Vịt mái chở gà trống lội ra biển Đông có chim xanh dẫn đường. Lúc tới nơi thì gặp mặt trời đang giấu mình ở đó. Chim xanh, gà trống, vịt mái bèn kêu xin mặt trời nên trở về chỗ cũ giúp cái sống cho mọi người. 

Mặt trời từ chối bảo rằng: -Không được đâu, cõi trần gian uế trược 1 lắm, ta hết dám ở gần nên phải trốn mà đi, nay sao lại trở về? 

Chim xanh, gà trống hết sức khẩn nài xin mặt trời ban cho chút ánh sáng để bảo toàn sự sống. Mặt trời bèn nói: -Các ngươi có công khó nhọc đến đây nên ta chẳng hẹp lượng gì. Nhưng phải có cách nào để ta phân biệt được khi các ngươi cần ánh sáng. 

Gà trống liền nói: -Chẳng khó khăn chi cả, nếu khi nào nghe tiếng tôi gáy thì mặt trời hãy chuẩn bị … 

Chim xanh tiếp lời: -Còn nếu lúc nào nghe chúng tôi ca hót thì mặt trời hãy nhô lên. 

Mặt trời thấy hay hay nên đồng ý. 

Cho nên từ đó mỗi khi có tiếng gà gáy là trời sắp sáng, đến khi có tiếng chim ca hót trên cành thì ánh thái dương ló dạng đem ánh sáng cho muôn loài. 

Và để giữ lời giao kết, nên mỗi khi vịt mái đẻ trứng thì gà phải chịu sự nặng nhọc ấp thành con. Vì vậy nên mới có câu: “Mẹ gà con vịt.”