Tri Kiến Giác Ngộ - Minh Triết Trong Đời Sống

Chỉ cần một điểm lóe vô minh

Luyện thành con người đại trượng phu

(Thiền Lâm Cú Tập)

Câu này có nghĩa rằng nếu như khai mở con mắt tâm và chuyển tâm cơ thì vô mình cứ như vậy trở thành diệu tướng chơn Phật.

Có hôm nọ, Tây Hữu Mục Sơn (Nishiari Bokuzan, 1821 - 1910), bậc cự tượng nghiên cứu về bộ Chánh Pháp Nhãn Tạng, được người nhờ viết bài tán cho bức tranh Đạt Ma và nàng du nữ sắc nước khuynh thành, ông hí hoáy mấy câu sau:

"Chín năm quay vào tường có gì đâu? Ta đây mười năm ưu sầu. Ta đây tấc lòng thành. Qua tháng ngày với cây đàn. Đàn đứt dây ta thành Phật. Làm bạn với khách niệm Di Đà. Độ được hay không nào ai biết. Ấy là chuyện của ông. Ngoài ra chẳng còn gì khác hơn."

Khi Hòa Thượng Tiên Nhai (Sengai) đi ngang qua khu làng vào ngày đầu năm, có đám người tụ tập rất đông để xem hai vợ chồng đang gây lộn nhau. Sau đó người chồng mắng vợ rằng:

- Thôi, không chịu nổi nữa rồi.

- Cứ giết tôi đi còn hơn đánh đập tôi như vậy.

Khi ấy Hòa Thượng nhảy ra bảo rằng:

- Nè, nè cứ giết chết nhau đi! Có gì ta sẽ tiếp độ cho mà.

Nghe vậy hai vợ chồng thôi không cãi nhau nữa. Khi ấy truy tìm nguồn gốc vì sao gây ra cuộc cãi vã như vậy, mới biết rằng do vì nấu thức ăn quá độ, nên bỏ đi hay ăn đã trở thành câu chuyện gây gổ giữa hai vợ chồng kia.

Ngay lúc ấy Tiên Nhai viết ngay mấy câu rằng:

"Tuyết trắng núi Phú Sĩ sáng mai tan. Sáng nay nấu đồ ăn cũng tiêu tan. Vợ chồng gây nhau nằm ngủ vẫn mơ màng."