Nai đẹp và nai xám
[Vị lãnh đạo sáng suốt]
Chánh Hạnh dịch thuật
Vào thưở xa xưa, có một Nai chúa đứng đầu bầy nai một ngàn con. Nai chúa có hai con trai. Một con có thân hình cao và mảnh khảnh, có đôi mắt sáng như sao và bộ lông óng mượt màu hung đỏ. Nai này được gọi là Nai Đẹp. Nai kia có bộ lông màu xám, thân hình cũng cao và ốm và có tên là Nai Xám.
Một ngày, hai Nai bây giờ đã trưởng thành. Nai cha gọi hai con đến và nói, “Cha bây giờ đã già rồi, không còn đủ sức lực để trông coi bầy Nai đông đúc như thế này nữa. Hai con cũng đã lớn khôn, đã có thể thay cha trở thành Nai đầu đàn. Chúng ta sẽ chia bầy nai ra làm hai, mỗi con lãnh đạo một đàn năm trăm con. Sự việc diễn tiến y như mọi sự lo liệu của Nai chúa.
Tại xứ Ấn Độ, khi mùa gặt bắt đầu, nai thường hay gặp nguy hiểm. Những cây lúa trĩu hạt vươn cao, đàn nai không thể nào nhịn được, chúng đi vào ruộng lúa ăn thoả thích. Để tránh những tổn thất cho vụ mùa, người nông dân đào hầm hố, đặt chông nhọn dưới đất, và làm những bẫy đá để bắt và giết hại bầy nai.
Biết rõ như vậy, mùa gặt năm nay Nai chúa gọi hai Nai đầu đàn đến và khuyên hai Nai đầu đàn hãy dẫn đàn nai của mìnhlên vùng núi rừng, tránh xa những vùng trồng trọt nguy hiểm. Đó là cách Nai chúa vẫn thường làm tránh những tổn thất cho đàn nai. Khi mùa gặt đã xong, Nai chúa lại đưa bầy nai trở về vùng đồng bằng.
Nai chúa lúc này đã già và không còn đủ sức cho cuộc hành trình nên ở lại và lẩn trốn. Nai chúa khuyến cáo hai Nai đầu đàn phải cẩn thận bảo đảm an toàn cho đàn nai khi di chuyển . Nai Đẹp và nai Xám dẫn đàn nai đi lên vùng rừng núi.
Dân làng sống dọc theo con đường biết rằng đây là thời điểm bầy nai di chuyển từ đồng bằng lên vùng núi cao. Do vậy họ núp dọc theo con đường và bắt giết bầy nai.
Nai Xám không để ý đến những lời khuyên của người cha sáng suốt. Thay vì phải cẩn thận di chuyển an toàn, Nai xám hối hả dẫn bầy nai đi lên vùng rừng núi rậm rạp. Cả bầy di chuyển không ngừng, từ lúc hừng đông đến khi trời chạng vạng tối, ngay cả ban ngày. Dân làng dùng cung tên bắn hạ đàn nai dễ dàng. Nhiều con bị chết ngay, những con khác bi thương nặng và sau đó cũng chết trong đau đớn. Chỉ còn một số ít con trong bầy và Nai Xám là sống sót.
Nai Đẹp mảnh khảnh với bộ lông hung đỏ, có đầy đủ sáng suốt để nhận ra sự hiểm nguy trong lúc đi. Bởi thế nó rất cẩn trọng. Nai Đẹp biết rõ phải lánh xa làng xóm cùng với dân làng mới an toàn. Nai Đẹp cũng biết không nên di chuyển vào ban ngày, cũng không di chuyển vào lúc rạng đông hay chạng vạng tối. Nai Đẹp dẫn bầy nai cách xa làng xóm, và chỉ di chuyển vào lúc nửa đêm. Bầy của Nai Đẹp đến vùng núi rừng an toàn và khoẻ mạnh. Không con nào bị giết hoặc bị thương. Hai bầy nai gặp nhau, cùng sống trên vùng cao cho đến khi mùa gặt qua đi. Lúc này đàn nai bắt đầu quay trở về vùng đồng bằng.
Nai Xám không rút tỉa được kinh nghiệm gì qua chuyến đi lần đầu. Vì ở trên núi thời tiết quá lạnh, nên Nai Xám lại vội vả trở về vùng đồng bằng ấm áp. Nai Xám lại bất cẩn như lần trước. Dân làng lại phục kích dọc theo con đường tấn công và giết hại bầy nai. Cả bầy của nai Xám đều bị giết, dân làng lấy thịt để ăn và để bán. Duy chỉ còn mình Nai Xám là sống sót.
Cũng như lần trước Nai Đẹp thận trọng hướng dẫn bầy của mình. Cả bầy năm trăm con nai đều trở về hoàn toàn bình yên. Khi bầy nai còn cách đồng bằng một khoảng xa, Nai chúa nói với nai cái, “Hãy nhìn bầy nai đã trở về với chúng ta, Nai đẹp trở về đầy đủ bầy. Chỉ một mình Nai Xám khập khiễng quay trở lại. Cả bầy năm trăm con đã chết. Ai theo lãnh đạo sáng suốt, có khả năng phán đoán, sẽ luôn được bình an. Còn ai theo lãnh đạo ngu dốt, chỉ lo riêng cho bản thân mình, sẽ gặp nhiều rắc rối và rồi sẽ bị tiêu diệt.
Thời gian qua đi, Nai chúa chết, tái sanh vào cõi xứng đáng với mình. Nai Đẹp trở thành Nai chúa, có đời sống rất dài trong sư thương yêu và kính trọng của cả bầy.
Bài học luân lý: Người lãnh đạo sáng suốt đặt sự an toàn của mọi người lên hàng đầu.
No comments:
Post a Comment