Monday, February 8, 2016

Những Điển Tích Hay - Năm Thân Nói Chuyện Khỉ

Năm Bính Thân Nói Chuyện Khỉ 



Bính Thân năm của Khỉ thông minh nhanh nhẹn

Năm mới Bính Thân năm tốt hay năm xấu, hình tượng con khỉ với bản chất thông minh nhanh nhẹn có vai trò thế nào trong Ngũ hành?. 

Trong Thập Nhị Địa Chi, Thân là con khỉ đứng hạng thứ 9 trong 12 con giáp. Đây là con giáp có nhiều đặc tính giống loài người nhất. Chúng thường ở trong rừng, ưa nhảy nhót đu chuyền trên cây. Chúng kết thành từng bầy để tự bảo vệ và thông minh nhất trong các loại động vật. Khỉ tính khí bất thường, thích ở  dọc sườn núi cao gần suối, đôi khi hay phá hoại mùa màng ở những thung lũng có bản làng gần suối. 

Trong thế giới hoang dã, khỉ là một loài động vật thú vị. Loài khỉ với khả năng quan sát cùng một số đặc tính đã khiến con người thích thú lẫn bất ngờ. Không giống như các loài vật khác, loài khỉ không dành nhiều thời gian vào việc ăn và ngủ. Thay vào đó, chúng thường xuyên leo trèo, nhào lộn, khám phá thế giới xung quanh để thỏa mãn tính hiếu kỳ của mình.

Khỉ là loài động vật có cấu tạo cơ thể gần giống với con người nhất. Chúng còn có thể biểu lộ cảm xúc trên gương mặt tương tự như chúng ta. Gương mặt của những con khỉ đều khác biệt nhau. Một số loài khỉ rất xinh xắn, một số có khuôn mặt dữ tợn, một số lại có cái bờm như sư tử, một số có cái mũi rất to. Chúng dùng khuôn mặt của mình để thu hút bạn tình và để làm dấu hiệu nhận biết đồng loại trong khi tìm kiếm thức ăn.

Loài khỉ sở hữu  3 cách di chuyển. Khi bước, đi và chạy, chúng sử dụng cả 2 tay và 2 chân. Trong khi đó, khi ở trên cây, chúng chỉ dùng 2 chi trước để chuyền từ cành cây này sang cành cây khác.Trong trường hợp di chuyển trên cây, cái đuôi của loài khỉ giúp chúng giữ thăng bằng rất tốt.

Con Khỉ đi vào đời sống văn hóa người châu Á qua năm thân, tháng thân, ngày thân, giờ thân. Người sinh tuổi khỉ (Thân) là một tuổi có nhiều năng lực, thuộc trong 4 tuổi tứ hành  Dần, Thân, Tỵ, Hợi. Những người nằm trong nhóm tuổi này thường có sức mạnh đặc biệt không về thể xác thì cũng về tinh thần. Người tuổi Thân năng động hoạt bát, và là một trong những con giáp có số đào hoa bậc nhất. 

Tuổi Thân thuộc tuýt người nhiệt tình, trầm tĩnh nhưng khá bảo thủ. Người tuổi Thân thường có cuộc sống gia đình êm ấm hạnh phúc. Họ cũng luôn đối xử chân thành, hiền hòa với những người khác. Họ luôn trân trọng bạn đời và dạy dỗ con cái trưởng thành, thông minh, hoạt bát.

Năm Bính Thân 2016 thuộc mệnh Sơn Hạ Hỏa - lửa dưới chân núi. Những đứa trẻ sinh vào năm này nếu sinh vào mùa Xuân, mùa Hạ là được mùa sinh rất tốt cho đứa trẻ. Những em bé sinh năm Thân thường rất thông minh nhanh nhẹn. Nhiều khi cha mẹ sẽ thấy ngạc nhiên trước những sáng tạo và khéo léo của bé. Bé tuổi Khỉ thích thể thao, năng động và lúc nào cũng muốn chạy nhảy. Bé luôn hòa đồng và tự tin với mọi môi trường, khả năng thích nghi của bé rất cao. 

HÌNH ẢNH 3 CON KHỈ NHẮN NHỦ TA ĐIỀU GÌ?

Con khỉ trong dân gian còn được thể hiện qua một sản phẩm trưng bày, đó là hình ảnh ba con khỉ. Mỗi con thể hiện một phong cách: con thì bịt tai, con bịt mắt và con thì bịt miệng. Nó được làm bằng sành sứ hay đúc bằng đồng. Đó là một hình ảnh gợi cảm vừa mang tính giáo dục vừa mang tính triết lý sống trong cuộc đời.

Hình ảnh đầu tiên là Con khỉ bịt tai, không có nghĩa là không nghe gì cả, nhưng nó cảnh báo rằng, chuyện đời chẳng phải là dễ nghe; bịt tai là không nghe những chuyện thị phi làm bận lòng mình, lại không khéo gây phiền hà đến người khác!

Hình ảnh thứ hai là Con khỉ bịt mắt, Bịt mắt là để đừng nhìn đời bằng con mắt thiển cận hay thành kiến!

Hình ảnh thứ ba là Con khỉ bịt miệng, Miệng là một cơ quan vô cùng quan trọng trong việc giao tế và thông tin; Nhưng miệng cũng gây không ít phiền toái. Cổ ngôn nói rằng: “Họa tùng khẩu xuất, bệnh tùng khẩu nhập”.

Ý nghĩa hình tượng 3 chú khỉ (không nghe,không thấy,không nói)

Thoạt đầu, khi mới nhìn bức tượng này có lẽ ai cũng tưởng như đã hiểu được ẩn ý của nó 3 không :  nghĩa là “không nhìn, không nghe và không nói”. 

Nguồn gốc xuất xứ của bức tượng này bắt nguồn từ Ấn độ từ vài ngàn năm trước. , và ẩn ý che dấu đằng sau ba chữ “không” . 

Lúc đầu, đó là bức tượng về một vị thần – Thần Vajrakilaya , là vị thần có 6 tay, mỗi đôi tay dùng để bịt hai mắt, hai tai và hai miệng.

Nhằm để răn dạy con người dân chúng Ấn Độ đa số là Phật tử với ý khuyên là : không nhìn bậy, không nghe bậy, không nói bậy. 

 Tại Nhật, vùng Nikko trong đền Toshogu hiện nay còn lưu giữ một bức điêu khắc cổ  có tượng 3 con khỉ tên Mizaru, Kikazaru và Iwazaru : bịt tai, bịt mắt, bịt miệng,  bằng gỗ của nghệ nhân Hidari Jingoro rất nổi tiếng từ thế kỷ 17.

 Vì từ “zaru” gần âm với “saru” nghĩa là con khỉ, nên người ta khắc hình ba con khỉ bịt tai, bịt mắt, bịt miệng với vẻ mặt ngộ nghĩnh để biểu thị cho triết lý này. 

Con che mắt tên là mizaru nghĩa là “tôi không nhìn thấy điều xấu” . Con bịt miệng là iwazaru nghĩa là “tôi không nói điều xấu”. Con bịt tai là kikazaru – “tôi không nghe những điều xấu”. 

Điều này cũng mang tư tưởng của Khổng Tử, khi Nhan Uyên hỏi về đức nhân và những điều gì cần phải làm, Khổng Tử đã đáp:“Phi lễ vật thị, phi lễ vật thính, phi lễ vật ngôn, phi lễ vật động” (không nhìn điều sai, không nghe điều tầm bậy, không nói điều trái, không làm điều quấy). 

Người Nhật còn có thâm ý sâu xa hơn nhiều, họ muốn noi:
            *  Bịt mắt để dùng TÂM mà nhìn . 
            *  Bịt  tai để dùng TÂM mà nghe .
            *  Bịt miệng để dùng TÂM  mà nói .

Khi TÂM ở trạng thái "Tịnh" , không bị quấy rầy bởi những điều xấu , thì từ TÂM mới phát sinh những điều "Thiện" ,

" dùng cái TÂM thiện, TÂM đẹp .... mà nói " 

Ngăn ngừa  : những lời nói không tốt , làm đau khổ người khác , những lời nói làm chết người.

Đây là một sản phẩm vừa mang tính nghệ thuật, lại ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu xa. Mong rằng những ai đang có món quà này trên bàn làm việc sẽ càng yêu quý và trân trọng nó hơn

Ca dao, tục ngữ về dòng họ khỉ
Chuột chù chê khỉ rằng hôi
Khỉ trả lời rằng: Cả họ mày thơm?
Chuột chù vốn rất hôi, vậy mà dám mở miệng chế cái hôi của khỉ, để cho khỉ hỏi “móc” lại một câu phải cứng họng. Phàm, khi mở miệng chê bai thì ta hãy tự phán xét mình trước, xem thử mình có mắc phải điều đáng bị phê phán như ở người sắp bị mình chê bai hay không. Tốt hơn hết đừng nên chê bai dè bỉu người khác, mà chỉ nên góp ý xây dựng với thiện tâm thiện chí.

Khỉ ho cò gáy:

Ám chỉ nơi hoang dã, vừa vắng vẻ hoang liêu vừa xa xôi hẻo lánh không ai lui tới ra vào. Thường dùng để chỉ những vùng khô cằn sỏi đá, không có đủ điều kiện để con người “cắm dùi” mà sinh sống, hay tạo dựng cơ nghiệp.
Khinh khỉ mắc độc già:

(Độc là loài khỉ độc to lớn thường sống một mình) Tránh né con khỉ vì những “trò khỉ” láu lỉnh lí lắc của nó, nhưng lại gặp thứ khỉ độc hung dữ phá phách hơn. Câu này tương tự như câu “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”, chê bai thứ này lại gặp thứ khác tồi tệ hơn. Ngụ ý khuyên ta trong cuộc sống hằng ngày đừng nên “kén cá chọn canh” quá, mà hãy bằng lòng với những gì ta đang có được, vậy mà yên thân!

Nhăn nhó như khỉ ăn gừng: (câu tương tự là “mặt nhăn như khỉ ăn ớt”)

Khỉ mà ăn nhằm phải thứ cay như ớt, như gừng thì mặt nhăn nhó rất khổ sở. Mượn hình ảnh khổ sở của khỉ để ám chỉ người đang đau buồn khổ tâm, cau có khó chịu đối với mọi người xung quanh.

Nuôi khỉ dòm nhà: Khỉ ưa phá phách, ăn vụng ăn trộm, vậy nên nuôi khỉ dòm chừng nhà chẳng khác nào nuôi kẻ xấu kẻ gian, lợi không thấy mà chỉ thấy hại. Ngụ ý khuyên ta thận trọng trong việc dùng người, tương tự như câu “nuôi ong tay áo”.

Rầu rĩ như khỉ chết con:

Khỉ là loại vật rất giống với người. Khỉ mà mất con thì ngồi buồn rũ rượi. Bần thần một chỗ trông thảm thương tội nghiệp. Lấy hình ảnh của khỉ buồn rầu khi mất con để ví với tình cảnh rầu rĩ của người vừa bị mất mát một thứ gì đó quý giá đối với mình.

Rung cây nhát khỉ:

Khỉ rất sợ người, gặp là chúng tót lên cây cao ngay, cho nên người ta thường rung cây để hù dọa khỉ, nhưng càng rung thì khỉ càng bám chặt vào ngọn cây không sao rơi rớt xuống được. Ngụ ý nói về sự hăm họa hù nhát ai đó nhưng không có tác dụng.

Vượn lìa cây có ngày vượn rũ
Anh xa nàng mặt ủ mày chau!

Vượn là loài sống trên cây, nếu bắt nó phải xa rời cây chắc có ngày nó sẽ chết. Người yêu người cũng vậy, nếu bị bắt buộc phải chìa lìa nhau, mỗi người một ngả, ắt sẽ gây nên cảnh đứt ruột xé gan vì thương vì nhớ. Câu này diễn tả tình yêu của đôi lứa, khi xa nhau thì mặt mày ủ rũ vì nỗi nhớ nhung. 

Sưu tầm

No comments:

Post a Comment